Kinh nghiệm rút ra từ thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội hiện nay

Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện có
vai trò đặc biệt quan trọng trong tổ chức
lãnh đạo, chỉ đạo, vận động nhân dân thực
hiện các chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước. Chất
lượng của đội ngũ này có vai trò quyết định
đến kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ
của mỗi cán bộ, đồng thời trực tiếp quyết
định đến kết quả thực hiện nhiệm vụ của hệ
thống chính trị các quận, huyện. Do đó,
nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp huyện là yêu cầu cấp thiết cho sự
phát triển đi lên của Thủ đô Hà Nội.

Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị, văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế của cả nước. Nhận thức được vị trí chiến lược của mình và vai trò quan trọng của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện, chính quyền Hà Nội đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức nâng cao chất lượng đội ngũ này ngày càng vững mạnh, đáp ứng nhiệm vụ chính trị của địa phương. Nhờ đó, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội đã trưởng thành về nhiều mặt, có số lượng đầy đủ, cơ cấu hợp lý, chất lượng tốt đảm bảo thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ của cách mạng trên địa bàn Thủ đô.

Thành ủy, UBND thành phố Hà Nội đã đề ra và triển khai rộng rãi chủ trương nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp quận, huyện, thị xã. Các cấp ủy, ngành đã từng bước nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Đã huy động được các ngành, đoàn thể cùng tham gia thực hiện công tác nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, trong đó có cấp huyện. Khuyến khích được tinh thần tự học tập, tự rèn luyện nâng cao năng lực bản thân trong đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện. Cấp ủy các cấp làm tốt việc rà soát đội ngũ cán bộ; chú trọng xây dựng quy hoạch, các kế hoạch đào tạo bồi dưỡng, điều động, luân chuyển, bố trí sắp xếp đội ngũ cán bộ. Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội khóa XVI tại Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025 đã chỉ rõ: “Trong nhiệm kỳ qua, Thành ủy luôn quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo chức danh, đào tạo kỹ năng thực tiễn cho cán bộ nguồn quy hoạch, Thực hiện đồng bộ các khâu trong công tác cán bộ từ đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sắp xếp, luân chuyển và thực hiện chính sách cán bộ”.

Tuy nhiên, so với yêu cầu nhiệm vụ đổi mới, yêu cầu nhiệm vụ chính trị của các quận, huyện ở Hà Nội trong giai đoạn hiện nay, thì chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện vẫn còn những mặt hạn chế, bất cập. Chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt ở một số quận, huyện chưa đồng bộ, nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành còn giản đơn, các chính sách bảo đảm có mặt chưa thống nhất. Các hoạt động nâng cao ở một số cấp ủy chưa trở thành hoạt động thường xuyên, nền nếp, chất lượng, hiệu quả chưa đạt như mong muốn. Có cơ quan, đơn vị nghị quyết lãnh đạo đề cập đến hoạt động nâng cao, song chủ trương, biện pháp chưa cụ thể rõ ràng, còn tình trạng dàn trải, chung chung, thiếu trọng tâm, trọng điểm. Việc nghiên cứu nắm tình hình, đặc điểm, nhiệm vụ của người cán bộ còn đơn giản, dẫn đến có chủ trương, biện pháp nhưng không sát với đối tượng, thiếu cụ thể, thiếu sự kiểm tra, giám sát, tổ chức thực hiện. Một số bộ phận vẫn thiếu biên chế, cơ cấu còn bất cập ở vài cơ quan, đơn vị, phẩm chất, năng lực, tác phong công tác một số cán bộ còn hạn chế, chưa ngang tầm nhiệm vụ.

Sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của đất nước tiến hành trong bối cảnh tình hình thế giới và trong nước có những diễn biến nhanh chóng, phức tạp khó lường. Các thế lực thù địch đang đẩy mạnh âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” với nhiều thủ đoạn tinh vi, thâm độc hòng thủ tiêu sự lãnh đạo của Đảng, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Cùng với đó là các nguy cơ và thách thức mà Đảng ta chỉ ra, tiềm ẩn những yếu tố uy hiếp đến sự tồn vong của Đảng, chế độ… Với mục tiêu và tầm nhìn đến năm 2025, Hà Nội sẽ là thành phố lớn trong khu vực; năm 2030 cạnh tranh tầm châu Á và năm 2045 phấn đấu là thành phố lớn trên thế giới, có tính kết nối toàn cầu (1). Tình hình đó đòi hỏi Hà Nội phải nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp, trong đó có đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện vững vàng cả về chính trị, đạo đức, lối sống, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, có tác phong chuyên nghiệp.

Từ những kết quả đạt được và những hạn chế về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội trong những năm qua, có thể rút ra những kinh nghiệm sau:

Một là, tạo được sự thống nhất về nhận thức, trách nhiệm trong nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội.

Nhận thức đúng đắn những quy luật khách quan giúp con người nâng cao kết quả hoạt động thực tiễn, tiết kiệm được thời gian, công sức, tiền bạc, đạt được mục tiêu yêu cầu đề ra. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội là vấn đề khó khăn, phức tạp, liên quan đến nhiều cấp, ngành, với nhiều nội dung, hình thức và tuân thủ những nguyên tắc, quy trình cán bộ nhất định. Vì vậy các chủ thể, các tổ chức, lực lượng, trước hết là Thành ủy, quận ủy, huyện ủy, UBND thành phố, UBND các quận, huyện, cấp ủy, chi bộ các cấp và các tổ chức chính trị, xã hội phải có nhận thức đúng đắn đầy đủ và trách nhiệm cao đối với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện.

Kinh nghiệm những năm qua cho thấy, muốn nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện thì các cấp ủy đảng, cơ quan, ban, ngành, phải nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò, tầm quan trọng, hình thức biện pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, nhằm phát triển hoàn thiện về trình độ năng lực, phẩm chất, đạo đức ngang tầm nhiệm vụ. Quán triệt làm rõ các quan điểm, chủ trương của Đảng về cán bộ và công tác cán bộ, các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Trung ương, thành phố, quận huyện về xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt. Việc quán triệt phải tiến hành nghiêm túc, chặt chẽ, gắn với trách nhiệm của từng cấp ủy, cơ quan, ban, ngành chức năng.

Hai là, căn cứ vào thực tiễn nhiệm vụ của địa phương để xác định nội dung, hình thức, biện pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt.

Thực tiễn quá trình nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội thời gian qua cho thấy, để hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện thực sự có hiệu quả; việc xác định nội dung, hình thức, biện pháp phải xuất phát từ thực tiễn nhiệm vụ của quận, huyện, thị xã. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, chức trách, quyền hạn của từng cán bộ chủ chốt để xác định nội dung, hình thức, biện pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện cho phù hợp. Nội dung nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện phải bảo đảm về số lượng, cơ cấu và chất lượng, trang bị toàn diện về phẩm chất, đạo đức, lối sống, năng lực, trình độ, phương pháp và tác phong công tác.

Cùng với đó, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở thành phố phải gắn liền với yêu cầu nhiệm vụ của từng ngành, tổ chức biên chế, đặc điểm, trình độ kiến thức, năng lực công tác của từng cán bộ chủ chốt cấp huyện. Quá trình nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện phải được tiến hành đồng bộ các hình thức, biện pháp từ công tác, quy trình cán bộ; đào đạo, bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ và thực tiễn công tác tại các quận, huyện, thị xã để bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt. Đồng thời, quá trình nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện phải kiên quyết đấu tranh khắc phục biểu hiện chủ quan, đơn giản trong xác định nội dung, hình thức, biện pháp, ngăn chặn biểu hiện chạy theo thành tích, số lượng, bằng cấp, phô trương hình thức, lãng phí thời gian, kinh phí, nhân lực và kém hiệu quả.

Ba là, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng điểm.

Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện là hoạt động khó khăn, phức tạp tác động nhiều cấp, ngành, lực lượng, gắn với phát triển của thành phố. Vì vậy, để hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện đạt chất lượng, hiệu quả cần phải được tiến hành thường xuyên, liệc tục tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”, hô hào khẩu hiệu, lấy số lượng làm chính. Thực tiễn thời gian qua cho thấy, trên cơ sở bồi dưỡng thường xuyên tại các học viện, nhà trường, cấp ủy đảng, chi bộ các cấp và cơ quan chức năng luôn chú trọng công tác bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp, tác phong công tác thông qua đào tạo tại chức, bồi dưỡng chuyên đề, bồi dưỡng trong thực tiễn công tác tại các cơ quan, đơn vị. Từ đó, phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ngày càng nâng cao và có sự ổn định vững chắc.

Để thực hiện tốt kinh nghiệm này trong thực tiễn, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện phải khoa học, chặt chẽ, thường xuyên liên tục, sát với đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, quận, huyện. Mục tiêu, nội dung bồi dưỡng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt phải sát thực tiễn, vừa có tính toàn diện, vừa đột phá vào trọng tâm, trọng điểm, nhất là những mặt yếu kém của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện. Hình thức, biện pháp bồi dưỡng cần đa dạng, phong phú, phù hợp với đặc điểm nhiệm vụ từng quận, huyện, cơ quan, đơn vị. Trong tổ chức bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện cần tránh phô trương hình thức, nội dung thiếu thiết thực, gây nên sự tốn kém, lãng phí, không đạt hiệu quả đề ra.

Bốn là, thường xuyên chăm lo giải quyết tốt các chế độ chính sách tạo động lực khuyến khích, động viên đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện.

Lợi ích là động lực trực tiếp, là đòn bẩy thúc đẩy con người hoạt động với tư cách là chủ thể năng động, sáng tạo. Thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện chính là tạo động lực cho họ yên tâm, phấn khởi, gắn bó với công việc. Thực hiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, vấn đề lợi ích luôn được đề cao nhằm tạo ra động lực thúc đẩy tính năng động, sáng tạo của mỗi người. Thực tiễn vừa qua cho thấy ở quận, huyện nào thực hiện tốt các chế độ, chính sách thì đội ngũ cán bộ chủ chốt yên tâm, phấn khởi, tận tuỵ với cơ quan, đơn vị. Ngược lại, nơi nào thiếu quan tâm hoặc thực hiện thiếu chu đáo thì đội ngũ này không yên tâm công tác ảnh hưởng đến hiệu quả hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị.

Quan tâm, chăm lo giải quyết tốt các chế độ, chính sách đối với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện là vấn đề phức tạp, liên quan đến cơ chế, chính sách và còn nhiều vướng mắc cần được quan tâm tháo gỡ và giải quyết. Vì vậy, đối với những chế độ, chính sách đã ban hành có tác dụng tích cực, thúc đẩy đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện phấn khởi, yên tâm công tác cần tiếp tục thực hiện và bổ sung, phát triển. Đối với những chính sách không phù hợp thì điều chỉnh, bổ sung gắn với đặc điểm, nhiệm vụ, chức danh, vị trí công tác từng cơ quan, đơn vị, quận, huyện. Có cơ chế để động viên khuyến khích cán bộ chủ chốt thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được phân công. Với những cán bộ hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, có những chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo để địa phương đi lên cần động viên, khen thưởng kịp thời cả về vật chất, tinh thần.

Năm là, phát huy tinh thần tự giác, tích cực, chủ động tự học tập, phấn đấu vươn lên của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện.

Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện không chỉ là chức trách, nhiệm vụ của Thành ủy, quận ủy, huyện ủy, thị ủy và chính quyền các cấp và các tổ chức chính trị, xã hội mà còn là trách nhiệm của chính đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện. Đây là nhân tố bên trong tác động trực tiếp đến chất lượng của đội ngũ và từng cán bộ chủ chốt cấp huyện. Tự bồi dưỡng nâng cao chất lượng giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình hình thành, phát triển các phẩm chất nhân cách, năng lực, phương pháp tác phong công tác người cán bộ. Thực tiễn quá trình nâng cao chất lượng là quá trình tác động qua lại giữa chủ thể và đối tượng, là sự kết hợp chặt chẽ giữa nâng cao của tổ chức với tự nâng cao của từng cán bộ. Để quá trình hoạt động tự nâng cao của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội đạt được kết quả cao, đòi hỏi từng cán bộ chủ chốt phải xác định tốt trách nhiệm, xây dựng động cơ phấn đấu vươn lên. Đồng thời, các tổ chức, các lực lượng phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra quá trình tự học tập, rèn luyện nâng cao của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện, phát hiện ưu điểm kịp thời biểu dương, hạn chế cần nhắc nhở uốn nắn, khó khăn cần tháo gỡ, tạo điều kiện cho quá trình tự học tập, tự rèn luyện nâng cao của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Hà Nội đạt kết quả cao nhất.

_______________

1. Đảng bộ Thành phố Hà Nội, Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ Thành phố lần thứ XVII nhiệm kỳ 2020 – 2025, Thành phố Hà Nội, 2020, tr.8.

Tác giả: Nguyễn Nguyên Hùng

Nguồn: Tạp chí VHNT số 455, tháng 3-2021