Đưa hát Xẩm đến với vùng đất phương Nam

Có một loại hình nghệ thuật mà vùng đất phương Nam ít ai được có dịp thưởng thức trực tiếp tại các sân khấu đó là nghệ thuật hát Xẩm. Thế nhưng, nghệ thuật này đã được duy trì từ tháng 5/2019 tại Trung tâm Văn hóa Quận 9 (nay là TTVH thành phố Thủ Đức, TP.HCM) với sự đam mê của 9 thành viên Câu lạc bộ (CLB) hát Xẩm dân gian đất Việt. Đây là CLB duy nhất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh lưu giữ loại hình nghệ thuật này.

Tiết mục biểu diễn của Câu lạc bộ tại “Ngày hội Văn hóa đọc” 
 

Người luôn tâm huyết với nghệ thuật hát Xẩm và mang nghệ thuật này đến với vùng đất phương Nam là anh Đặng Việt Hùng – Phó Chủ nhiệm CLB hát Xẩm dân gian đất Việt. Anh sinh ra và lớn lên ở quê hương Vĩnh Phúc, khi vào Nam lập nghiệp vẫn luôn dành thời gian để duy trì và phát triển nghệ thuật hát Xẩm bằng việc tìm kiếm những ai yêu thích loại hình nghệ thuật này lập thành một nhóm, sau đó thành CLB có địa điểm sinh hoạt và tổ chức tập luyện thường xuyên vào 19h00 chủ nhật hằng tuần với các loại nhạc cụ như: đàn nhị, sênh tiền, trống mảnh… Đến buổi tập, các thành viên luôn say mê các làn điệu hát Xẩm, tập luyện hết mình và góp ý cho nhau để lời ca, tiếng đàn luôn được chỉn chu khi đến với công chúng.

Một tiết mục biểu diễn của anh Đặng Việt Hùng kết hợp với các em học sinh trường THCS Hiệp Phú, thành phố Thủ Đức, TP.HCM

Không chỉ dừng ở việc tập luyện vì đam mê, các thành viên CLB còn tham gia biểu diễn, đưa nghệ thuật hát Xẩm về các trường Tiểu học trên địa bàn thông qua chương trình “Liên hoan Sân khấu học đường” để giới thiệu đến các em học sinh về các làn điệu, tính năng của nhạc cụ cũng như nét đặc trưng trong nghệ thuật hát Xẩm. Bên cạnh đó, để góp phần giữ gìn và phát huy loại hình nghệ thuật hát Xẩm, định kỳ hằng tuần, CLB đã truyền dạy đờn, ca miễn phí cho các em học sinh tại các trường tiểu học trên địa bàn. Đến nay, đã có gần 30 em học sinh tại 3 trường Tiểu học hát được những làn điệu Xẩm và chơi được bộ gõ. Để ghi nhận niềm đam mê của học sinh, các trường cũng tạo điều kiện cho các em tham gia trong các tiết học ngoại khóa, tổ chức chuyên đề âm nhạc dân tộc và truyền thống văn hóa Việt Nam. Niềm đam mê được truyền đến các em học sinh. Nhìn các em say sưa với các làn điệu hát Xẩm, anh Hùng chia sẻ: “Mình đam mê hát Xẩm và mong muốn đưa làn điệu Xẩm của quê hương đến với thành phố mang tên Bác. Thấy các em học sinh thích thú, đam mê, mình rất vui và càng có động lực để nhân rộng loại hình nghệ thuật dân gian này và mong muốn hát Xẩm sẽ được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại”.

Tiết mục biểu diễn của Câu lạc bộ tại chương trình tổng kết hoạt động năm 2020 của Trung tâm Văn hóa Quận 9 (nay là TTVH thành phố Thủ Đức) 

Ngoài những hoạt động truyền dạy, CLB  đã chủ động tham gia Liên hoan Câu lạc bộ hát Xẩm các tỉnh phía Bắc – năm 2019 do Sở VHTT tỉnh Ninh Bình phối hợp với Cục Văn hóa cơ sở cùng Trung tâm nghiên cứu bảo tồn và phát huy âm nhạc dân tộc tổ chức và đã xuất sắc đoạt1 giải B, 2 giải C; CLB còn tham gia các chương trình do Trung tâm Văn hóa tổ chức, một số chương trình lễ hội tại địa phương.

Để CLB có được sân chơi như ngày hôm nay cũng như mơ ước đưa nghệ thuật hát Xẩm đến với người dân ở khu vực phía Nam, không thể không tri ân sự hỗ trợ, giúp đỡ của rất nhiều các anh chị có cùng sở thích, cùng đam mê âm nhạc truyền thống của dân tộc.

Tác giả: Lệ Hằng

Nguồn: Tạp chí VHNT số 465, tháng 6-2021